شنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۹ – ۱۱:۳۱ «یک نذری ساده» برای بازسازی خانه «گُل بی‌بی»
«از 5 باب خانه آسیب‌دیده در سیل نوروز امسال در روستای پدلی، 100 درصد تخریب شده. در بازدیدهای میدانی از این روستا، متوجه شدیم یکی از این 3 خانه، متعلق به مادربزرگی به نام «گُل بی‌بی» است که هیچ‌کس را ندارد و تنها زندگی می‌کند. فکر می‌کنم اگر عاشقان امام رضا(ع) بشنوند گل بی‌بی چشم‌انتظار آنهاست که تا قبل از زمستان سرد و خشک روستا،آستین‌هایشان را برای ساخت خانه او بالا بزنند،لحظه‌ای را برای کمک به او از دست نمی‌دهند…».
گروه جامعه خبرگزاری فارس ـ مریم شریفی: اگر سر و کله آن ویروس دردسرساز پیدا نشده بود، حالا مثل تمام 7 سال گذشته، لباس خادمی به تن کرده بودند و کوچه پس‌کوچه‌های مشهد که هیچ، کوچه‌های دلشان را هم برای پذیرایی از قدوم زائران پیاده امام رضا (ع) آب و جارو کرده بودند. خوب که نگاه کنی، دهه آخر ماه صفر و به‌ویژه ایام شهادت امام رضا (ع)، برایشان شبیه یک کلاس جبرانی بود. راستش را بخواهی، اصلاً حرکت باصفای «یک نذری ساده» را راه انداختند تا برای آنهایی که نمی‌توانند برای زیارت اباعبدالله (ع) یا خدمتگزاری به زائران آقا (ع)، خود را به مسیر پیاده‌روی اربعین برسانند، یک فرصت جبران بسازند. تا بیایند و خود را به جاده‌ای بسپارند که به مشهد می‌رسد و با خدمت به زائران پیاده رضوی، روی زخم فراق‌شان مرهم بگذارند. کرونا اما امسال همین دلخوشی را هم از آنها گرفت….
اما نه. سرِ خدمت اگر داشته‌باشی، راه خدمت پیش رویت باز می‌شود؛ از راهی که حتی فکرش را هم نمی‌کردی. «پَدَلی» یک‌بار دیگر این را به اهالی پویش «یک نذری ساده» در کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) اثبات کرد. بازدید از روستای سیل‌زده پدلی و دیدار و گفت‌وگو با خانواده‌هایی که سیل، سقف بالای سرشان را با خود برده بود، به چراغی که ته دلشان سوسو می‌زد، جان دوباره داد. لباس خدمتشان را از تهِ گنجه درآوردند و با خودشان عهد کردند تمام ظرفیت طرح «یک نذری ساده» را این بار برای شادی دل 5 خانواده سیل‌زده این روستا بسیج کنند. حالا بعد از لطف خدا و عنایت امام رئوف(ع)، چشم امیدشان به قلب‌های مهربان هموطنان است تا این بار هم با کمک‌های پربرکتشان، یک کار خیر بزرگ را به ثمر برسانند.
روستای «پدلی» پس از سیل فروردین سال99
در «پدلی» چه خبر است؟
«پدلی» کجاست؟ چه اتفاقی باعث شده اهالی این روستا به زحمت و سختی بیفتند؟ در حال حاضر مهم‌ترین مشکلات و نیازهای ساکنان پدلی چیست؟ و… قبل از هر چیز کنجکاوم جواب این سؤال‌ها را پیدا کنم. می‌پرسم و رئیس هیأت مدیره کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) در پاسخ می‌گوید: «روستای پدلی از توابع شهرستان سرخس، در شمال شرقی کشور واقع شده؛ در 20کیلومتری مرز کشور ترکمنستان و جایی در نزدیکی نقطه صفر مرزی. این روستا به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و کوهستانی، پاییز و زمستان‌هایی سرد با بارندگی‌های شدید دارد. در حال حاضر 50 خانوار در این روستای محروم زندگی می‌کنند که در مجموع جمعیتی حدود 200 نفر را شامل می‌شود. مشکلات از وقتی شروع شد که بارش شدید نوروز امسال به خانه‌های 5 خانواده در این روستا آسیب جدی رساند. خوشبختانه باقی خانه‌های روستا به دلیل نوساز و مقاوم بودن، آسیبی ندیدند اما حجم تخریب در آن 5 خانه خشت و گلی که در مواردی به 100 درصد می‌رسید، باعث شد ساکنان آن در چادرهای اسکان موقت پناه داده شوند.
قرار بود کار بازسازی خانه‌های این 5 خانواده در کوتاه‌ترین زمان انجام شود اما متاسفانه با وجود آغاز پاییز، این خانواده‌ها هنوز در چادر و در شرایطی سخت زندگی می‌کنند. به همین دلیل این روزها همّ‌وغمّ همه ما، رسیدگی سریع به وضعیت خانه‌های این عزیزان و ساخت سرپناه مقاوم برای آنها قبل از شدت گرفتن سرماست».
میزان پیشرفت طرح بازسازی خانه های سیل زده در روستای پدلی
وقتی مردم پای کار مردم می‌آیند
اما پای کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) چطور به این روستا و ماجرای حمایت از خانواده‌های آسیب‌دیده از سیل باز شد؟ «مجید عسکری» با اشاره به این نکته که کانون خادمین معنوی امام رضا (ع)، یکی از گروه‌های مردم‌نهاد (سَمَن) استان خراسان رضوی محسوب می‌شود، می‌گوید: «من به‌عنوان نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) در شورای توسعه و حمایت استانداری خراسان رضوی هم در خدمت همشهری‌ها و هم‌استانی‌های عزیز هستم و بر اساس مسؤولیتی که به ما واگذار شده، باید نظارت‌های میدانی بر فعالیت سمن‌ها در استان داشته‌باشیم، با آنها در تعامل باشیم و در صورت نیاز به آنها کمک کنیم. از قضا یکی از سمن‌های فعال در استان خراسان رضوی، سمن شهرستان سرخس است. نماینده این سمن از چند ماه قبل گزارش مربوط به روستای پدلی را برای ما ارسال کرده و شرایط این روستا را تشریح کرده‌بود. ایشان تاکید کرده بود با وجود پیگیری‌های انجام‌شده از نهادهای مسؤول برای حل مشکل مسکن خانواده‌های آسیب‌دیده از سیل در این روستا، هنوز هیچ اقدام موثری صورت نگرفته است. اینطور بود که رسیدگی به مشکلات این روستا در دستور کار ما قرار گرفت.
از مشهد 4 ساعت تا روستای پدلی فاصله است. ما در 2 نوبت برای بازدید میدانی به این روستا رفتیم و از نزدیک شرایط خانه‌های تخریب‌شده را بررسی کردیم و در صحبت با خانواده‌های آسیب‌دیده، در جریان مشکلات و نیازهای آنها قرار گرفتیم. قدم بعدی، پیگیری از دستگاه‌های مربوطه برای رفع این مشکلات بود. با هماهنگی‌هایی که صورت گرفت، جلسه‌ای با حضور نمایندگان سازمان مسکن روستایی، فرمانداری سرخس، شهرداری منطقه مربوطه، بهزیستی و کمیته امداد برگزار شد و ما گزارشی از مشاهدات میدانی خود در روستای پدلی ارائه کرده و به‌عنوان نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد استان خواستار رسیدگی هرچه سریع‌تر به وضعیت خانواده‌های سیل‌زده این روستا شدیم. در آن جلسه با همکاری خوب حاضران، مقرر شد کار ساخت خانه‌های تخریب‌شده روستای پدلی در یک بازه زمانی مشخص انجام گیرد. اما با وجود اینکه فرمانداری سرخس براساس صورت‌جلسه‌ای که در آن نشست تنظیم شد، قول داده بود با کمک ادارات تابعه شهرستان سرخس کار ساخت 3 خانه تا پایان تابستان و ساخت 2 خانه باقیمانده تا پایان سال به اتمام برسد، بر اساس گزارش دوستان ما، تا این لحظه متاسفانه جز اقدامات اولیه مثل جانمایی خانه‌ها، حفاری محدود و خالی کردن مقادیری مصالح، هیچ اقدام عملی در زمینه ساخت خانه‌ها انجام نشده‌است».
زائران پیاده امام رضا(ع) در سال های قبل
خیال کنیم زائران پیاده امام رضا (ع) امسال در «پدلی» توقف کرده‌اند
«پاییز و زمستان در راه بود و جای تعلل نبود. وقتی پیگیری‌هایمان از مسیر رسمی و از دستگاه‌های دولتی مربوطه به نتیجه نرسید، تصمیم گرفتیم از ظرفیت سمن‌ها و پشتوانه مردمی آنها استفاده کرده و خودمان برای بازسازی خانه‌های تخریب‌شده روستای پدلی وارد میدان شویم. قرار گرفتن در دهه آخر ماه صفر هم، یک فرصت طلایی در اختیار ما گذاشته بود که تلاش کردیم از این فرصت به بهترین شکل در جهت رفع مشکلات اهالی این روستا بهره ببریم».
حالا نوبت اصل ماجراست؛ کنار گذاشتن گلایه از کارهای انجام نشده و مسؤولیت‌های بر زمین مانده و گفتن از اینکه قرار است چه کاری انجام شود: «شرایط ایجاد شده ناشی از شیوع ویروس کرونا همه ما را به این نتیجه رسانده بود که با توجه به وضعیت ناخوشایند مشهد به لحاظ درگیری با این ویروس منحوس، احتمال اعمال محدودیت‌های شدید در ایام شهادت امام رضا (ع) وجود خواهد داشت و حتی پیش‌بینی می‌شد با اعمال محدودیت‌های 100 درصدی، امسال هیچ زائر پیاده‌ای در دهه آخر ماه صفر به مشهد نیاید. در عمل هم همین اتفاق افتاد و بنابراین برخلاف 8 سال گذشته که عاشقان اهل بیت (ع) در کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) با تمام وجود برای استقبال از زائران پیاده امام رضا (ع) در دهه پایانی ماه صفر بسیج می‌شدند و با تأمین محل اسکان و پذیرایی مناسب تلاش می‌کردند از زائران خسته امام رئوف (ع) به بهترین شکل میزبانی کنند، امسال از این توفیق محروم شدند. اما این پایان ماجرا نبود.
بعضی از ساکنان روستای پدلی همچنان در چادر زندگی می کنند
اگر قرار بود کرونا سبب شود اصل موضوع «خدمت» برای خادمان امام رضا (ع) منتفی شود، خسارت بزرگی برای این عاشقان بود و این محرومیت، هیچ تناسبی با رسالتی که این خادمان برای خود تعریف کرده‌اند، نداشت. بنابراین با الهام از فرمایشات مقام معظم رهبری که فرمودند بر اساس عقلانیت، در ایام شیوع ویروس کرونا برای حفظ سلامت عمومی از انجام فعالیت‌های مبتنی بر تجمعات بزرگ اجتناب می‌کنیم اما هرگز صحنه خدمت را ترک نمی‌کنیم بلکه با توجه به شرایط موجود و براساس دستورات ستاد ملی کرونا، نوع و شیوه خدمت را تغییر می‌دهیم، تصمیم گرفتیم ظرفیت خدمت‌رسانی هر ساله به زائران پیاده امام رضا (ع) را امسال معطوف به خدمت‌رسانی به اهالی روستای پدلی کنیم تا یک‌بار دیگر اثبات شود با نذری‌های ساده و کمک‌های به ظاهر کوچک مردم خیّر چه کارهای بزرگی می‌توان انجام داد».
جلوه های مختلف طرح «یک نذری ساده» در شهر مشهد در ایام شهادت امام رضا(ع) در سال های گذشته
«یک نذری ساده» امسال سهم 5 خانواده سیل‌زده است
هر سال، کمک‌های کوچک و خرد و به ظاهر ناچیز عاشقان امام رضا (ع)، قطره‌قطره در ظرف بزرگی به نام «یک نذری ساده» جمع می‌شد و تبدیل به اقیانوس پربرکتی می‌شد که به پشتوانه‌اش سفره نورانی میزبانی از فوج فوج زائران پیاده امام رضا (ع) پهن می‌شد، همان خوان نعمتی که نقصان و کسری در آن راه نداشت: «طرح «یک نذری ساده» از سال 91 برای مشارکت دادن عاشقان امام رضا (ع) از سراسر کشور در کار بزرگ و زیبای میزبانی از زائران پیاده امام رضا (ع) در دهه آخر ماه صفر شکل گرفت و با استقبال پرشور امام رضایی‌ها همراه شد. البته در کنار کمک‌های نقدی هموطنان به این طرح، کارهای زیبای دیگری هم در قالب یک نذری ساده برای خدمت به زائران امام رضا (ع) در ایام شهادت ثامن‌الأئمه (ع) انجام می‌شد؛ مثل انتقال رایگان زائران به حرم امام رضا (ع) توسط رانندگان تاکسی، واکس زدن کفش زائران، مهمان کردن زائرانی که جا و مکان ندارند در خانه‌ها توسط اهالی مشهد و… که همگی، صحنه‌های زیبایی از دلدادگی مردم ایران به امام رضا (ع) را به نمایش می‌گذاشتند».
رئیس هیأت مدیره کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) معتقد است عاشقان خدمت به آستان امام رئوف (ع) امسال و با وجود برگزار نشدن پیاده‌روی ایام شهادت امام رضا (ع)، می‌توانند جلوه باشکوه دیگری از این عشق را به رخ همه بکشند: «با توجه به شرایط سخت ساکنان 5 خانه تخریب‌شده در روستای سیل‌زده پدلی، با خودمان فکر کردیم می‌توانیم زنجیره طرح مبارک «یک نذری ساده» را که از 7 سال قبل شکل گرفته، امسال هم ادامه دهیم و این بار برکات این طرح را برای شادی دل 5 خانواده‌ای که به دلیل تخریب خانه‌هایشان 7 ماه است در چادر زندگی می‌کنند، اختصاص دهیم. بنابراین مثل هر سال، با نزدیک شدن به دهه آخر ماه صفر، در فراخوانی خطاب به عاشقان امام رضا (ع) از آنها خواستیم امسال هم نذورات متبرک خود را در قالب طرح یک نذری ساده به دست ما برسانند تا این بار، این نذری‌ها صرف ساختن سرپناه برای گروهی از هموطنان آسیب‌دیده شود. استقبال و همت عاشقان امام رضا (ع) باز هم غبطه‌برانگیز بود. با اینکه اطلاع‌رسانی درباره این موضوع به صورت محدود و فقط از طریق صفحات شخصی در فضای مجازی انجام گرفته، فقط در 2 روز اول، مبلغ 16 میلیون تومان جمع‌آوری شد، مبلغی که اطمینان داریم با عنایت امام رضا (ع) و همت عاشقانش قطعاً بسیار بیشتر خواهد شد».
«گُل بی‌بی» چشم‌انتظار است، عاشقان امام رضا (ع) دست بجنبانید
ذهن مجید عسکری دوباره پر می‌کشد تا روستای پدلی و حوالی خانه‌های تخریب‌شده‌اش. مکثی می‌کند و درباره آنچه در آن روستای محروم دیده، اینطور می‌گوید: «از 5 باب خانه آسیب‌دیده در سیل نوروز امسال در روستای پدلی، 3 باب 100 درصد تخریب شده‌است و باید از نو ساخته شود. در بازدیدهای میدانی که از این روستا داشتیم، متوجه شدیم یکی از این 3 خانه، متعلق به مادربزرگی به نام «گُل بی‌بی» است که هیچ‌کس را ندارد و تنها زندگی می‌کند. همین نکته کافی است که بازسازی خانه او در اولویت قرار بگیرد. خانه دوم به خانواده‌ای تعلق دارد که سرپرست 70، 80 ساله‌اش از وضعیت جسمانی مناسبی برخوردار نیست و هر دو گوشش هم ناشنوا شده است. سومین خانواده هم، سرپرست معلول دارد که تحت پوشش بهزیستی است. بنابراین این خانواده‌ها علاوه بر اینکه خانه و زندگی‌شان را در سیل از دست داده‌اند، اساساً جزو خانواده‌های محروم و نیازمند جامعه هم هستند که باید تحت‌پوشش نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد قرار بگیرند. از معضل بیکاری اهالی این روستا هم نباید به سادگی گذشت که منشأ بسیاری از مشکلات در این روستای محروم است.
رسیدگی به خانواده‌های محروم و دردکشیده روستای پدلی، از یک جهت دیگر هم اهمیت و ضرورت دارد. فراموش نکنیم اهالی این روستا، ازجمله مرزنشینان غیور کشور و ضامن امینت و ثبات مرزهای ایران اسلامی هستند. اگر شرایط سخت روستا آنها را بیش از این تحت‌فشار قرار دهد و از آنجا مهاجرت کنند، نه‌تنها از امنیت مرزها و در نتیجه امنیت کل کشورمان کاسته می‌شود، بلکه سکونت این خانواده‌ها در حاشیه شهرها، با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود».
وقتی امام رضایی‌ها به صف می‌شوند؛ تخصص‌هایمان نذر مردم پدلی
«از وقتی فراخوان «یک نذری ساده» با محوریت کمک به اهالی روستای محروم پدلی و ساخت 5 خانه تخریب‌شده در سیل را منتشر کردیم، با اتفاقات خوب و مبارک فراوانی مواجه شده‌ایم. عزیزانی که امکان مشارکت مالی – به هر میزانی – داشتند، از این طریق ما را مورد لطف قرار داده‌اند. اما یک گروه دیگر از هموطنان خیراندیش هم نه با بذل مال‌شان بلکه با اهدای تخصص و خدمات شغلی خود به کمک ما و اهالی روستای پدلی آمده‌اند. به‌طور مثال، یک موسسه که در زمینه پرورش علمی کودکان فعالیت دارد، اعلام کرده حاضر است دانش و تخصص و تجربه اساتیدش را تقدیم کودکان این روستا کند. یک مؤسسه دیگر اعلام کرده به تعداد دانش‌آموزان این روستا، بسته‌های لوازم‌التحریر اهدا می‌کند. فنی‌ها هم حسابی پرشور وارد میدان شده‌اند. یک مؤسسه به ما اطمینان داده می‌توانیم در زمینه کارگر و بنا و جوشکار برای ساخت خانه‌ها روی آنها حساب کنیم. گروهی از مهندسان مشهدی عضو کانون خادمین معنوی امام رضا (ع) هم اعلام کرده‌اند حاضرند به‌عنوان مهندس ناظر بر سر این ساختمان‌ها حضور پیدا کنند و بر ساخت اصولی و مقاوم خانه‌های اهالی روستای پدلی نظارت کنند. بعضی‌ها هم مثل هنرمندان مشهد، با بازنشر فراخوان ما در صفحات شخصی‌شان در فضای مجازی، هرکدام خودشان یک رسانه شده‌اند برای تبلیغ این طرح و به سهم خودشان به معرفی روستای پدلی و مشکلاتش و معرفی هرچه بیشتر این حرکت مردمی کمک کرده‌اند».
حالا نماینده خادمان معنوی امام رضا (ع) از فرصت استفاده می‌کند و یک بار دیگر از همه هموطنان نیکوکار و خیرخواه برای مشارکت در یک نذری ساده برای شاد کردن دل 5 خانواده روستای سیل‌زده پدلی دعوت می‌کند و می‌گوید: «پایان ماه صفر تا میلاد مبارک رسول مکرم اسلام (ص) و امام جعفر صادق (ع)، فرصت مغتنمی است برای حمایت از هموطنان محرومی که امروز مهم‌ترین نیازشان، یک سقف بالای سر است. در این مسیر، هر کمک به ظاهر کوچکی می‌تواند ما را در انجام این کار بزرگ یاری کند. تمام دغدغه و تلاش ما این است که ان‌شاءالله به یاری خدا و با حمایت خیّران بتوانیم تا قبل از رسیدن زمستان سرد و خشک روستای پدلی، کار ساخت 5 خانه موردنظر را به اتمام برسانیم. مبلغ برآوردشده برای ساخت هر خانه در این روستا، 30 میلیون تومان است که امیدواریم با عنایت امام رضا (ع) و با کمک هموطنان خیّر، این مبلغ جمع‌آوری شود و آن 5 خانواده عزیز مجبور نباشند در سرمای آزار دهنده زمستان همچنان در چادر زندگی کنند.
عزیزانی که تمایل دارند در این کار خیر به ما ملحق شوند، می‌توانند با مراجعه به صفحه اینستاگرام طرح «یک نذری ساده» به نشانی yeknazrisadeh@ از روش‌های کمک به ساخت خانه‌های این روستاییان عزیز باخبر شوند».
آقای فتاح! آقای بختیاری! آقای بهزیستی! روستای پدلی منتظر شماست
مخاطب حرف‌ها و درد دل‌های نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد استان خراسان رضوی تا اینجا، مردم بودند؛ همان عاشقان بی‌ادعایی که همیشه برای کمک به همنوعان آماده و وسط میدان‌اند. در بخش پایانی این گفت‌وگو اما او با مخاطبان دیگری حرف دارد؛ با افرادی که اختیارات وسیع دارند، کارهای بزرگ از دستشان برمی‌آید و چشم امید ناامیدان به آنهاست: «از خبرگزاری فارس استدعا دارم صدای ما را به عزیزانی که چشم امید اقشار محروم به آنهاست، برساند. به مسؤولان محترم بهزیستی بگویید سرپرست یکی از این خانواده‌های آسیب‌دیده از سیل، معلول است و به‌طور طبیعی قبل از همه، از بهزیستی انتظار دارد از او و خانواده‌اش حمایت کند. از مدیریت محترم بهزیستی تقاضا داریم خارج از بروکراسی اداری، وارد میدان شوند و به مشکلات این خانواده رسیدگی کنند. از طرف دیگر، 3 خانواده‌ای که خانه‌هایشان در سیل تخریب 100 درصدی داشته، به شدت گرفتار فقر هستند و هیچ نهادی مثل کمیته امداد نمی‌تواند به کمک آنها بیاید و حامی آنها در مواجهه با مشکلات متعددشان باشد. بنیاد مستضعفان که یکی از وظایف ذاتی خود را حمایت از اقشار محروم جامعه قرار داده هم، یکی از نهادهایی است که برای رفع مشکلات اهالی روستای محروم پدلی می‌تواند بسیار گره‌گشا باشد. از ستاد اجرایی فرمان امام (ره) هم که فعالیت‌های خوبی در زمینه ایجاد اشتغال در مناطق محروم داشته، همین انتظار را داریم که برای حمایت از این عزیزان به میدان بیایند.
اساساً دغدغه نهایی ما هم توانمندسازی این عزیزان است. دلمان می‌خواهد شرایطی ایجاد شود که با حل معضل بیکاری، اهالی روستای پدلی صاحب درآمد شوند و روی پای خودشان بایستند. با توجه به کوهستانی بودن این روستا، تنها شغل مناسب برای این عزیزان، دامداری است. بنابراین هم می‌توان روی پرورش دام (گاو و گوسفند) در این روستا سرمایه‌گذاری و در این زمینه برای روستاییان ایجاد اشتغال کرد و هم شرایط را برای پرورش انواع طیور مانند مرغ، بوقلمون و بلدرچین برای آنها فراهم کرد.
میزان پیشرفت طرح بازسازی خانه های سیل زده در روستای پدلی
امیدواریم به برکت حضرت رضا (ع)، صدای ما به‌طور ویژه به آقای «پرویز فتاح»، رئیس محترم بنیاد مستضعفان برسد، همین‌طور به آقای «مرتضی بختیاری»، رئیس محترم کمیته امداد که خودشان هم مشهدی و خادم امام رضا (ع) هستند. ما آماده‌ایم در صورت حمایت این عزیزان و نهادهای تحت مسؤولیتشان، نه‌فقط در روستای پدلی بلکه در همه روستاهای محروم در حد وسعمان برای آبادانی و رفع مشکلات اهالی روستا پیشقدم شویم. ما در سازمان‌های مردم‌نهاد خراسان رضوی به ندای رهبرمان برای رسیدگی به مشکلات روستاهای محروم لبیک گفته‌ایم و در این مسیر در هر زمینه‌ای که بتوانیم، حاضر به همکاری هستیم. امیدواریم این عزیزان هم با اختیارات و امکانات خوبی که دارند، در کنار ما قرار بگیرند و به کمک همدیگر بتوانیم باری از روی دوش این روستاییان عزیز برداریم».
انتهای پیام/
اخبار مرتبط
پر بازدید ها
پر بحث ترین ها
بیشترین اشتراک
بازار 
اخبار کسب و کار 
